Śledź nas na:



Ważność wyborów w Polsce

System parlamentarno - gabinetowy w wersji zracjonalizowanej:

Cechy wspólne systemu parlamentarno - gabinetowego:

  • w konstytucji jest przewidzianych wiele środków wzajemnego oddziaływania między organami władzy ustawodawczej i wykonawczej.

  • poszczególne władze są od siebie separowane,

  • parlament jest w każdym systemie rządów, może być I lub II izbowy,

  • występuje dualizm władzy wykonawczej, jest monistyczny.

  • w systemie parlamentarno - gabinetowym jest dualizm - głową państwa jest prezydent, czy monarcha,

  • pozycja ustrojowa głowy państwa - głowa państwa jest ograniczona, organ, który rządzi to rząd + premier,

  • funkcja reprezentacyjna - prezydent ma symbolizować państwo,

  • głowa państwa nie pochodzi z wyborów powszechnych - wybieramy przez parlament,

  • głowa państwa nie ponosi odpowiedzialności politycznej za swoją działalność,

  • instytucje kontrasygnaty aktów urzędowych głowy państwa - ważność aktu głowy państwa jest uzależniona od kontrasygnowania takich aktów przez rząd (przez premiera lub odpowiedniego ministra). Kontrasygnata wchodzi w życie, kiedy akt podpisze premier, za ten akt ponosi się odpowiedzialność,

  • osoba, która kontrasygnuje ma prawo - podlega kontroli rządu (prezydentowi).

Art 144 k - kontrasygnata:
W Polsce prezydent wybierany jest przez naród.

Prerogatywy prezydenta: są to kompetencje prezydenta, które można wykorzystać samodzielnie bez uzyskania kontrasygnaty prezesa RM.

Art 144.3
Prezydent ma funkcje arbitrażu politycznego - władza neutralna w państwie.

Prezydent posiada szereg kompetencji:

  1. skrócenie kadencji parlamentu (prawo do rozwiązania parlamentu, sejmu) dwie sytuacje:

  1. obligatoryjny - obowiązek skrócenia kadencji Sejmu i Senatu, jeżeli rząd nie będzie powołany w ustanowionych w komisji trzech etapach (progi kon.e),

  2. fakultytatywny - dotyczy sytuacji, której prezydent może skrócić kadencję sejmu, wówczas jeżeli w ciągu 4 m-cy od dnia przedłożenia sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona jemu przedstawiona do podpisu,

  1. prawo prezydenta do zarządzania referendum za zgodą senatu,

  2. prawo veta ustawodawczego - może odmówić podpisania ustawy i przekazać do ponownego rozpatrzenia przez Sejm, 3/5 głosów sejm może przegłosować,

  3. może wystąpić z wnioskiem do TK o zbadanie zgodności z k,

  4. prawo prezydenta do występowania z orędziem do sejmu i senatu lub zgromadzenia narodowego - art 140 k,

  5. prawo inicjatywy ustawodawczej głowy państwa,

  6. prezydent może pełnić aktywną rolę w procesie kreacji rządów - sejm i prezydent.

Rząd musi mieć poparcie większości parlamentarnej. Szefem rządu jest przywódca partii większościowej. Premier i ministrowie mogą być jednocześnie członkami parlamentu. Sekretarz stanu to ranga wiceministra. Odpowiedzialność rządu przed parlamentem o charakterze solidarnym lub indywidualnie ponoszą poszczególni członkowie rządu (ministrowie), uchwalenie votum nieufności wobec rządu (upadek), dymisję rządu przyjmuje prezydent.



Zobacz także