Śledź nas na:



Ustrój polityczny państwa - demokracja

Rodzaje demokracji:

    • demokracja bezpośrednia – jt demokracja klasyczna, występowała już w starożytności, jej cechy: jedność czasu i miejsca oraz udział całego zbiorowo suwerena we wszystkich etapach podejmowania decyzji,

    • demokracja pośrednia.

Formy demokracji bezpośredniej:

  1. zgromadzenie ludowe – nie występuje w Polsce, ale występuje np. w Szwajcarii (w trzech kantonach), w Wielkiej Brytanii oraz w Stanach Zjednoczonych (tylko w niektórych). Zgromadzenie to to kon.e zgromadzenie wolnych obywateli, odbywające się na powietrzu, na nim są rozstrzygane najważniejsze sprawy danej społeczności. Mają miejsca kilka razy do roku. Wynik takiego zgromadzenia jest nieprzewidywalny. Decyzje podejmowane są poprzez głosowanie – podniesienie ręki. Pełną formą zgromadzenia są rady otwarte w Kolumbii,

  2. inicjatywa ludowa – występuje w Polsce, brak jest tutaj ostatecznej decyzji, obywatele mogą złożyć projekt ustawy, ale to nie jest gotowa ustawa.



Podział inicjatywy ustawodawczej:

 

  • suweren (naród) może jedynie przedstawić organom dany projekt .
    Historia tej instytucji sięga Starożytnych Aten, czasy nowożytne to Francja, k jakobińska. Państwo, które wzorowało się na tej instytucji jak Szwajcaria. Od XVIII wieku inicjatywa ludowa była wprowadzona też w niektórych stanach Stanów Zjednoczonych. W k weimarskiej (niemieckiej) 10% obywateli może zgłosić projekt ustawy. Obok referendum inicjatywa ludowa jest jedną z najbardziej znanych form demokracji bezpośredniej,
  • referendum – występuje w Polsce, jt bezpośrednie wyrażanie swojej opinii, odbywa się w głosowaniu powszechnym, trwa 1 dzień lub 2 dni, ma swoje początki w Starożytnym Rzymie, czasy nowożytne to: k jakobińska, dzisiaj w kilkudziesięciu państwach funkcjonuje referendum.

 

 

Rodzaje referendum:

    • kryterium przedmiotu głosowania:

      • referendum konstytucyjne dotyczące przyjęcia/zmiany konstytucji,

      • referendum ustawodawcze dotyczące aprobaty (odrzucanie projektu ustawy bądź uchwały),

      • referendum problemowe (ad.e) – okr.ą rozstrzygnięcia danego projektu np. czy budować drogę,

      • referendum arbitrażowe – rozstrzygnięcie spraw sporu pomiędzy danymi podmiotu,

    • kryterium ze względu na konieczność ich przeprowadzania:

      • referendum obligatoryjne (obowiązkowe),

      • referendum fakultatywne – nie ma ob.u, ale organ uprawniony do inicjowania może się na to zdecydować,

    • kryterium ze względu na zasięg terytorialny:

      • referendum ogólnokrajowe,

      • referendum lokalne (gminne, powiatowe, wojewódzkie),

    • kryterium ze względu na moc wiążącą:

      • referendum ratyfikujące – ostatecznie aprobujące,

      • referendum konsultatywne – nie mają mocy wiążącej, mają ch.r opiniodawczy.

 

  • plebiscyt – to takie ,,ukryte’’ głosowanie nad poparciem danej osoby, prezydent Francji Charls Dogol zasłynął w organizowaniu plebiscytów,

  • veto ludowe – uprawnienia okr.e liczbowo lub %-owo, grupy obywateli bez sprzeciwu aktowi normatywnemu, po raz pierwszy zasłynęło w Szwajcarii, następnie we Włoszech.



Zobacz także