Śledź nas na:



Ustrój polityczny państwa - parlament

Cenzusy wyborcze o warunki, jakie muszą spełniać, aby mogły korzystać z czynnego lub biernego prawa wyborczego:

  • cenzus obywatelski,

  • cenzus wieku - ograniczone są rzeczą naturalną, nie mogą wynikać z przyczyn politycznych. Czynne prawo wyborcze pod 18 roku życia ukończone do dnia wyborów do Sejmu i Senatu. Bierne prawo wyborcze - posłowie, obywatele, którzy ukończyli 21 lat oraz senatorowie (30 lat),

  • cenzus domicylu - polega na tym, że z praw wyborczych mogą korzystać osoby, które stale lub przez określony czas zamieszkują terytorium danego okręgu wyborczego,

  • cenzus płci,

  • cenzus majątkowy,

  • cenzus rasowy, religijny,

  • cenzus wykształcenia.

 

W Polsce:

  • cenzus obywatelski,

  • cenzus wieku,

  • ordynacje wyborcze,

  • osoby,

  • nie mają prawa wybierania osoby pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym. Wybieranie i kandydowanie praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu, pozbawienie czynnego prawa wyborczego, nie mogą głosować osoby ubezwłasnowolnione.

  • cenzus wybieralności - nie mogą kandydować osoby wobec których wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzając utratę prawa wybieralności.

 

Art. 21a ust 2 ustawy z 18 października 2006r. o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpośrednich państwa z lat 1944 - 1990 oraz treści innych dokumentów.

 

Trzy podstawowe cechy między modelem wolnym, a imperatywnym:

1)uniwersalność mandatu wolnego,

2)niezależność:

  • mandat wolny - niezależny, wybory nie mają żadnego wpływu na posła i senatora,

  • mandat imperatywny - wyborcy mogą wnioskować parlamentarzystę do głosowania (mogą go zmusić),

3)mandat wolny jest nieodwołalny:

  • mandat wolny jest nieodwołalny,

  • mandat imperatywny - można odwołać przed upływem kadencji.

 

Mandat parlamentarny:

  1. pełnomocnictwo wynikające z wyborów,

  2. całokształt praw i obowiązków nałożonych na parlamentarzystę,

  3. określenie funkcji członka parlamentu posła bądź senatora.

 

Mandat wygasa poprzez:

  • ogłoszenie wyników,

  • złożenie przysięgi na posiedzeniu parlamentu, jeżeli odmówi złożenia ślubowania to się odwołuje.

 

Mandat parlamentarzysty:

  • kadencja 4 lata,

  • śmierć,

  • utraci bierne prawo wyborcze,

  • wyrok Trybunału Stanu,

  • złożenie fałszywego oświadczenia lustracyjnego.

 

Istotą statusu posła i senatora jest jego niezależność.

 

Gwarancje niezależności:

  • immunitet parlamentarny wyklucza bądź ogranicza odpowiedzialność za naruszenie prawa,

  • funkcją jest ochrona niezależności członków parlamentu,

  • ochrona niezależności całego parlamentu jako organu kolegialnego.



Zobacz także