Państwo prawne charakteryzuje się tym, że prawo stoi ponad państwem, co oznacza, że prawo rządzi państwem. Wiąże ono władzę państwową oraz ją sprawuje. W państwie takim istnieje także prymat prawa stosunku do wszystkich pozaprawnych norm i reguł post.a. Państwo prawne to także państwo neutralne światopoglądowe.

Z pojęciem państwa prawnego wiążą się również wymogi co do treści prawnej. Powinno ono mieć oparcie w wartościach społecznie akceptowanych z których najważniejszymi są godność i wolność człowieka.

Zasada praworządności – art. 7 konstytucji – zawiera nakaz legalności wymagający by organy władzy oub.j (jt władza państwowa + samorządowa) działały na podstawie prawa, co oznacza, że z prawa musi wynikać egzystencja, czyli istnienie tych organów oraz dopuszczalność podejmowania przez nie okr.ch cz.i (organy władzy pub.j mogą czynić tylko to na co im prawo pozwala, obywatele zaś wszystko czego im prawo nie pokazuje). Drugim elementem tejże zasady jest nakaz stosowania prawa przez organy publiczne.

Idea państwa prawnego jest zasadą państwa praworządnego.

Cechy państwa prawnego, elementy:

1. jest nim zawsze konstytucja w znaczeniu formalnym,

2. muszą istnieć mechanizmy ochrony konstytucji,

3. państwu prawnemu towarzyszy przyjęcie idei podziału władzy,

4. demokratyczny system stanowienia prawa,

5. istnienie prawnej regulacji stosunków między państwem, a obywatelami (są określane przez podstawowe prawa jednostki),

6. zasada równości wszystkich wobec prawa,

7. hierarchiczny system źródeł prawa, akty podstawowe są zawsze wydawane z wyraźnego upoważnienia ustawy w celu jej wykonania,

8. istnienie rozbudowanego systemu gwarancji przestrzegania prawa przez organy władzy pub.j w procesie stanowienia i stosowania prawa,

9. jest przestrzegana niezawisłość sędziowska,

10. musi istnieć odp.ć organów władzy pub.j za szkody wyrządzone obywatelom,

11. respektowanie norm prawa międzynarodowego,

12. zakaz działania prawa wstecz,

13. zasada zaufania obywatela do państwa – nakaz traktowania przez organy państwowe obywateli lojalnych i z zachowaniem reguł uczciwości,

14. zasada pewności prawa – elementami jej są jawność, stabilność i jasność prawa,

15. zasada ochrony praw słusznie nabytych – uzyskane raz prawo nie może być odebrane lub w niekorzystny sposób zmodyfikowane,

16. zasada proporcjonalności – nakazuje, by środki zastosowane do osiągnięcia założonego przez prawodawcę celu były do tego celu proporcjonalne, także zakazuje nadmiernej ingerencji ustawodawcy w prawa i wiolności ustawodawcy,

17. prawo obywatela do sądu.

Cechy władzy suwerennej (zwierzchniej):

1. jest to władza najwyższa, nie ma żadnej władzy w państwie równej tej władzy, inne są jej podporządkowane,

2. jest to władza nieograniczona – może określać zakres swojej władzy,

3. jest to władza niezależna,

4. jest to władza o ch.e pierwotnym, nikt jej nie nadaje,

5. powinna być sprawowana w sposób permanentny i ciągły,

6. jest to władza niepodzielna i niezbywalna.