Śledź nas na:



Zasady ustroju politycznego państwa - cz.II

Szczególne procedury wyrażają się ochroną konstytucji, zawężeniem kręgu podmiotów inicjatywy ustrojodawczej (przedłożenie projektu ustawy o zmianie konstytucji), zwykle jest on węższy niż tryb podmiotów z inicjatywy ustaw zwykłych.

Art. 25:

1/5 z 360 = 92 – w przypadku zmian konstytucyjnych

Projekty ustaw mogą przedkładać posłowie (15), Senat, Prezydent oraz RM.

Obywatele nie mają prawa przedkładać projektów ustaw konstytucji, pierwsze czytanie może odbyć się dopiero po dłuższym czasie – art. 235 ust 3, odbywają się dwa głosowania o zmianie konstytucji.

Ustawy w Polsce są uchwalane przez Sejm, które są przekazywane do Senatu. Przy konstytucji jest inna reguła zgodnie z nią art. 235 ust 2 – musi być uchwalona przez dwa organy.

Wymagane jest to samo stanowisko, ta sama wola Sejmu (pierwsza izba,) i Senatu (druga izba).

Sejm jest dominujący, trzy wyjątki:

  1. sposób uchwalania uchwały o zmianie konstytucji – nierównoważność izb parlamentu,

  2. organy uchwalające ustawę o zmianie konstytucji,

  3. ustawy o zmianie konstytucji mogą być uchwalane kwalifikowaną większością głosów.

 

Poszczególne rodzaje większości:

  1. zwykła – względna – głosowanie odbywa się w organach wieloosobowych, jeżeli głosów oddanych za jest więcej niż przeciw np. 68 posłów jest za, 260 wstrzymuje się, a 65 przeciw, są tak uchwalane ustawy zwykłe,

  2. bezwzględna absolutna – jeżeli głosów oddanych za jest więcej, niż razem wziętych głosów przeciwko i wstrzymujących się,

  3. kwalifikowana – jest ustalana na poziomie wyższym, niżeli jt w przypadku większości bezwzględnej i wyrażana jest ułamkowo.

 

Art. 235 ust 5 – rozdział 1,2 i 12 – zmiana k – 60 dni.

 

Referendum – konstytucja przewiduje referendum kon.e, zakres jego jest ograniczony. Warunki:

  1. może dotyczyć zmiany przepisów rozdziałów 1, 2 i 12 wtedy jest możliwe zarządzenie referendum,

  2. na żądanie okr.ch podmiotów może być przeprowadzone w 1/5 ustawowej liczby posłów, Senat i Prezydent.

 

Art. 235 ust 6:

Nie ma żadnego przepisu w konstytucji, który by wprowadził 50% uprawnionych do głosowania w przypadku referendum konstytucyjnego.

 

Art. 25:

Art. 235 ust 7:

Warunkiem wejścia w życie jest jej podpisanie przez Prezydenta, prezydent nie może zawetować ustawy o zmianie konstytucji, nie może również wystąpić do TK o zbadanie zgodności ustawy konstytucji.

 

Szczególna moc prawna konstytucji polega na sile derogującej akt tzn. na możności zmiany przez dany akt normatywny innych aktów oraz polega na odporności na zmianę przez inne akty.

 

Ustawa nie może być zmieniana przez rozporządzenie, zaś konstytucja może zmieniać ustawy zwykłe, jest ona aktem ramowym:

  1. negatywny obowiązek ustawdawcy – polega na zakazie wydawania aktów niezgodnych z konstytucją,

  2. pozytywny obowiązek ustawodawcy – polega na obowiązku wydawania aktów niezbędnych do realizacji przepisów konstytucji.

 

Zasady (idee) konstytucyjne – są to naczelne wartości kon.e charakteryzujące państwo, które wyznaczają jego kształt prawnoustrojowy, są to swego rodzaju deklaracje o ch.e polityczno - ideologicznym i doktrynalnym odnoszące się do całości ustroju państwowego lub najważniejszych jego elementów, wyrażają one podstawowe założenia k oraz przyjęte koncepcje w k.

 

Państwo prawne jt pewna wartość.

 

Zasady ustroju państwowego mają charakter normatywny są podstawowymi rozstrzygnięciami autorytetu ustawodawczego (tego, kto uchwalał konstytucję) zawartymi w ustawie zasadniczej, okoliczności, sposób zorganizowania i sprawowania władzy pub.j oraz zasadnicze kwestie ustroju społ.o – gosp.o, a przy tym konkretyzującymi ogólne idee ustrojowe i nadającymi jej jednoznaczną treść normatywną (prawna).

 

Idee podstawowe:

  1. art. 1 – państwo polskie ma być dobrem wspólnym dla wszystkich obywateli,

  2. art. 2 – trzy idee: państwa demokratycznego, prawnego oraz urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społ.j,

  3. art. 4 – idea zwierzchnictwa (suwerenności) narodu,

  4. art. 10 – idea podziału władzy (różnie rozumiana, gdyż różne są systemy rządów – system rządów zracjonalizowanych),

  5. art. 20 – idea (zasada) społ.j gospodarki rynkowej,

  6. art. 30 – rozdział II – idea przyrodzonej niezbywalnej godności człowieka,

  7. art. 31 ust 2 – idea wolności człowieka,

  8. art. 32 – idea równości.

 



Zobacz także